Czynniki ryzyka dla inwestycji fotowoltaicznych w systemie aukcyjnym – aukcje 2024 r.
Jako firma doradcza specjalizująca się poprawie efektywności procesów biznesowych w niniejszym artykule dotyczącym farm fotowoltaicznych wspieranych systemem aukcyjnym o mocy do 1 MW skupiamy się na aspektach opłacalności tego biznesu i ryzykach jakie musi uwzględnić inwestor.
Każdy z inwestorów myślących o inwestycjach w farmy fotowoltaiczne zawsze zadaje najistotniejsze pytanie – ile można na tym biznesie zarobić 3%, 5 % czy 15 % p.a. ?
Z opłacalnością każdego biznesu nierozerwalnie związane są czynniki ryzyka im większe ryzyko tym większa stopa zwrotu z inwestycji i odwrotnie. Analizując czynniki ryzyka musimy poznać specyfikę biznesu i podstawowe akty prawne oraz elementy mogące wpłynąć na powstanie różnego typu ryzyk.
Podstawowe akty prawne
- Ustawa z dnia 20 luty 2015 r. o odnawialnych źródłach energii
- Ustawa z dnia 10kwietnia 1997r. -Prawo energetyczne
- ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (z późniejszymi zmianami)
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane
- Ustawa z dnia 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
Podstawowe pojęcia w zakresie farm fotowoltaicznych
- CAPEX (capital expenditures) – wydatki inwestycyjne na rozwój produktu – wybudowanie farmy PV – potocznie nazywany CAPEX dla 1 (jedynki tzn. farmy o mocy 1 MW lub 1 MWp),
- OPEX (ang. operating expenditures) – oznacza wydatki – koszty – związane z utrzymaniem farmy PV w ruchu – bieżące koszty eksploatacyjne – ang. Overheads, koszty operacyjne, koszty te nie uwzględniają kosztów odsetek od kredytów,
- TGE SA – Towarowa Giełda Energii,
- Base – indeks średniej dla wszystkich notowań cen energii na TGE SA w okresach miesięcznych,
- TGeBase – indeks ceny średniej arytmetycznej dla wszystkich notowań godzinowych cen energii na TGE SA (notowania godzinowe obliczane są jako średnia ważona cen i wolumenów transakcji),
- Ujemne saldo – def. Ustawa OZE – różnica pomiędzy ceną aukcyjną a ceną wg. indeksu dziennego TGeBase (indeks TGE SA) określana dla każdego dnia roku,
- Pomoc Inwestycyjna – def. Ustawa OZE – np. dotacje określona w art. 39 ust. 1 ustawy o OZE oraz art.39 ust. 9 ustawy OZE o informowaniu URE o corocznej wielkości pomocy inwestycyjnej np. w kontekście jej zwiększenia po aukcji i rozpoczęciu produkcji (np. umorzenie odsetek od kredytu, lub stawka preferencyjna NFOŚiGW),
- Cena referencyjna – art. 77 ust 3 i ust. 5 ustawy o OZE,
- Cena aukcyjna – cena uzyskana w aukcji przez wytwórcę – 79 ust 3 ustawy o OZE,
- Cena skorygowana – jest to Cena aukcyjna pomniejszona o pomoc inwestycyjną przypadająca na ilość energii zadeklarowanej do aukcji 39 ust. 5 ustawy o OZE,
- Nowa cena skorygowana – cena aukcyjna po korekcie o otrzymaną pomoc inwestycyjna po dniu złożenia oświadczenia do aukcji,
- Waloryzacja ceny aukcyjnej o średnioroczny wskaźnik cen i dóbr konsumpcyjnych (komunikat Prezesa GUS) – art. 92 ust.10 ustawy o OZE,
- (KŚT) – Klasyfikacji Środków Trwałych,
- TGE SA – Towarowa Giełda Energi Spółka Akcyjna w Warszawie,
- Cena sprzedaży 1 MWh – przyjęto dwa modele sprzedaży energii ;
- stałej ceny dla całego roku zazwyczaj kalendarzowego
- zmiennej ceny określanej w oparciu o indeks zazwyczaj TGeBase plus premia rynku (premia PV)
- Premia rynku inaczej premia PV – dodatek do ceny 1 MWh za energię dostarczaną przez fotowoltaikę w godzinach kiedy energia jest najdroższa w ciągu doby
Główne czynniki ryzyka dla farm PV
– polityczne – arbitralnie ustalana cena referencyjna – zbyt niski poziom ceny referencyjnej może znacznie zmniejszyć możliwość uzyskania przez inwestorów atrakcyjnych cen aukcyjnych
– techniczno-ekonomiczne – rozpiętość czasowa pomiędzy określeniem ceny aukcyjnej, a realizacją projektu max. do 24 miesięcy powoduje możliwość wzrostu nakładów CAPEX i przez to zmniejszenie opłacalności projektu
– ekonomiczne – wzrost kursu euro lub USD jako komponentu ceny paneli PV oraz inwerterów może przy wzroście kursu powyżej 4,3 – 4,5 PLN za 1 Euro doprowadzić do wzrostu nakładów CAPEX lub ich obniżenie wpływając jednocześnie na wzrost opłacalność projektu
– wzrost kosztów finansowych – Rada Polityki Pieniężnej zazwyczaj podnosi stopy referencyjne, które są podstawą do ustalania stawki WIBOR w przypadku wzrostu poziomu inflacji ponad zakładany poziom. Tak więc jeżeli wzrost inflacji spowoduje wzrost stawki WIBOR to spowoduje to również wzrost ceny sprzedaży energii wyższym wskaźnikiem indeksacji
– inne czynniki ryzyka np. premia TGeBase – premia rynku PV – brak premii może spowodować znaczne obniżenie opłacalności projektu. Szczególny dodatek do ceny 1 MWh za energię dostarczaną w czasie największych kwotowań (godzin dostawy) w stosunku do indeksu dziennego oferowany do ceny zakupu przez brokera wg. indeksu TGeBase – po nasyceniu rynku energią w godzinach dostarczanych przez fotowoltaikę lub magazyny energii może on całkowicie zniknąć z rynku