Jakie będą hurtowe ceny energii elektrycznej w 2023 r. i w perspektywie do 2032 r. ? prognozowanie cen energii elektrycznej w latach 2023-2032 analiza rynku energii.
Takie pytanie zadają sobie konsumenci oraz inwestorzy planujący budowę nowych źródeł w technologii fotowoltaicznej, wiatrowej, gazowej, wodorowej czy magazynów energii. Odpowiedź na powyższe pytanie nie jest prosta jeżeli myślimy o 2023 czy 2024 r. O ile menadżerowie firm wiedzą po jakich cenach kupować będą energię elektryczną w 2023 r. (pod warunkiem, że są to ceny stałe), to nie mają pewności po ile kupią energię w 2024 r.
Skoro tak trudno zaprognozować jest hurtowe ceny energii czynnej na 2023 r. to jak sporządzić prognozę na lata 2023-2032 lub dłuższy okres. Wiemy że ceny energii w ostatnich miesiącach 2022 r. dynamicznie się zmieniały np. na rynku SPOT TGE.
Ale, aby podjąć właściwa decyzję biznesową tzn. budować czy nie dane źródło to musimy przyjąć pewne poziomy ceny energii, i to nie tylko w okresie 10 lat, ale w okresie życia projektu. Dla instalacji fotowoltaicznych powinno to być 20-25 lat w projektach wiatrowych od 20 do 35 lat, a projektach gazowych, wodorowych czy dla magazynów energii będą to jeszcze inne okresy.
Inwestorzy oprócz tego, że dla własnych potrzeb decyzyjnych muszą sporządzać niniejsze prognozy to muszą sporządzać je również dla banków, które mają finansować ich projekty.
Co prawda banki i tak, mają własne ścieżki cenowe i prognozy inwestorów/ kredytobiorców są dla nich drugorzędne, to „wstrzelenie się” w poglądy dawcy kapitału jest mile widziane i świadczy o znajomości branży kredytobiorcy.
Skoro więc, wiemy że prognozowanie cen energii w okresie 10-20 najbliższych lat jest bardzo trudne i praktycznie nie ma na rynku prognoz, na których moglibyśmy bazować to jak opracować taka prognozę dla własnych potrzeb czy dla banku finansującego ?
Przed przystąpieniem do prognoz cen energii elektrycznej warto zapoznać się rozwojem teorii zarządzania ryzykiem począwszy od Franka Knight i wielkiego kryzysu 1929 r. poprzez Leonarda Savage i Hary Markowitza.
Po 1995 r. i kryzysie na ryku nieruchomości w 2008 r. w USA oraz upadku banku inwestycyjnego Lehman Brothers nastąpił kryzys teorii ryzyka finansowego, teorii preferującej metody matematyczno-ekonometryczne. Powrócono do teorii Franka Knighta z dominującą rolą niepewności w zarządzaniu ryzykiem biznesowym.
Franka Knighta odróżniał ryzyko od niepewności. Knight rozumiał ryzyko jako niekorzystne zmiany o możliwym do określenia prawdopodobieństwie, natomiast niepewność postrzegał jako niekorzystne zmiany o prawdopodobieństwie niemożliwym do określenia.
Idąc za wskazaniem F.Knight w prognozach finansowych długoterminowych powinniśmy skupić się na metodach jakościowych. Nacisk kładziemy na szczegółowej analizie rynku krajowego, i europejskiego (energia elektryczna), rynku światowego (inne surowce energetyczne) oraz doświadczeniu biznesowym (nie koniecznie w branży energetycznej)
Istotne wydarzenia zmieniające rynek energii elektrycznej w Polsce i Unii Europejskiej mogące mieć istotny wpływ na ceny energii w latach 2023 – 2032
Parafrazują powiedzenie „konia z rzędem temu”, można by powiedzieć Nobla temu, kto za pomocą obecnie dostępnych metod ilościowych byłby w stanie uwzględnić oddziaływanie tak wiele czynników mających wpływ na podaż i popyt energii elektrycznej, a co za tym idzie i ceny. Dodatkową trudnością jest to, iż wiele z czynników jak chociażby gospodarka wodorowa jest w stanie rozwoju i trudno jest określić docelowy model tego rynku oraz koszty wytworzenia energii przy użyciu tej technologii.
Biorąc powyższe pod uwagę, można mieć jeszcze więcej wątpliwości co do skuteczności prognoz na rynku energii oraz trafności w określeniu jednej ścieżki cenowej. I tutaj jasno należy zaznaczyć, że nie da się opracować modelu prognostycznego do prognoz długoterminowych nawet w oparciu o uczenie głębokie czy wielowarstwowe sieci neuronowe.
Skoro stwierdziliśmy że metody ilościowe nie będą właściwe do długoterminowych prognoz cen energii to należy zastosować metody jakościowe bazujące na dogłębnej analizie rynku obecnie oraz w perspektywie okresu planowania.
Z punktu widzenia trafności prognoz cen energii najistotniejsze jest abyśmy trafnie określili;
a) trend i jego dynamikę wzrostową lub spadkową
b) cenę energii jako średnioroczną cenę dla całego okresu prognozy
Powyższa sugestia również nie jest zbyt precyzyjna aby rozpocząć proces planowania, niemniej jednak ukierunkowuje nasze dalsze działania.
W naszych analizach finansowych rekomendujemy aby najważniejszy element danych wejściowych tj. prognoza cen energii elektrycznej na rynku hurtowym oparta była nie tylko na bazowej ścieżce cen energii lecz na wstędze prognozy. Wstęga prognozy to obszar niepewności dodatniej i oraz obszar niepewności ujemnej, a wewnętrzną granicą tych obszarów jest bazowa ścieżka cen energii. Odpowiednio granicami zewnętrznymi jest dodatnia krzywa niepewności oraz ujemna krzywa niepewności.
Wyznaczanie krzywych niepewności od bazowej ścieżki cen energii rozpoczynamy od dwóch kroków następujących po sobie;
– określenie bazowej ścieżki cen energii
– wyznaczenie dodatniej i ujemnej krzywej niepewności
Bazowa ścieżka cen energii w prognozowanym okresie tworzona będzie przez nas na bazie wiedzy oraz analitycznego łącznia faktów i wyciągania wniosków dotyczących rynku energii w Polsce i Świecie. Analizy przed prognostyczne prowadzimy zarówno dla energii elektrycznej jak też innych nośników energii oraz metod i technologii magazynowania energii cieplnej jak i elektrycznej. Dane historycznych traktować będziemy jako punkt startu oraz określimy przyczyny stano obecnego dla 2 lat poprzedzających.
Krzywe niepewności prognozy charakteryzują się tym że, czym dłuższy okres prognozy to prawdopodobieństwo trafnego wyniku jest mniejsze i odchylenia krzywej niepewności zarówno dodatniej jak i ujemnej powinno się zwiększać wraz z oddalaniem się roku prognozy od jej początku prognozy.
Ta zależność została wykorzystana w metodologii wstęgi prognozy i naszych prognozach hurtowych cen energii . I tak np. jeżeli sporządzać będziemy prognozę na okres 15 lat to przyjmiemy pewne założenia iż w;
1-5 roku prognozy – możemy popełnić błąd prognozy w przedziale od – 5% do 5% w stosunku do bazowej ścieżki cen
6-10 roku prognozy – możemy popełnić błąd prognozy w przedziale od (– 10%) do (+ 10%) w stosunku do bazowej ścieżki cen
11-15 rok prognozy – możemy popełnić błąd prognozy w przedziale od (– 20%) do (+ 20%) w stosunku do bazowej ścieżki cen
W naszej analizie opłacalności projektu energetycznego nie będziemy się wyłącznie skupiać na wynikach jakie otrzymamy na podstawie bazowej ścieżki cen energii w okresie prognozy, ale będziemy odnosili się do wszystkich wyników jakie daje nam zarówno dodatnia jak i ujemna przestrzeń niepewności.
Oczywiście z punktu widzenia producenta energii z poszczególnych źródeł pozytywna decyzja dotycząca budowy i eksploatacji danego źródła powinna uwzględnia wyniki otrzymane przez ujemną krzywą niepewności, która wyznacza nam minimalne ceny w okresie prognoz. Tak, więc przy minimalnych cenach energii wyznaczonych przez ujemną krzywą niepewności projekt powinien charakteryzować się odpowiednimi wskaźnikami finansowymi jak chociażby dodatnia wartość NPV (net present value).
O sposobach prognozowania cen energii elektrycznej, rynku energii, opłacalności projektów energetycznych mówimy na naszych szkoleniach – Zapraszamy ! – sprawdź poniżej
– Szkolenie -TGE-Towarowa Giełda Energii ceny, trendy, prognozy
– Prognozowanie cen energii elektrycznej na rynku SPOT w 2023 r. – Szkolenie
– Zarządzanie energią elektryczną w firmie, Strategie zakupowe i Strategie wytwórcze – szkolenie
