Czy ceny energii w 2022 r. i latach następnych będą rosły, jeżeli tak to w jakim tempie, a może będą spadać ?
Co dzieje się z hurtowymi cenami energii na Towarowej Giełdzie Energii ?
Aby świadomie inwestować we własne źródła wytwarzania produkujące energię elektryczna na własne potrzeby zmuszeni jesteśmy określić jakie w przyszłości będziemy ponosić koszty. Własne źródło wytwórcze pozwoli nam zmniejszyć jedynie koszty zmienne energii elektrycznej, gdyż koszty stałe pozostaną na tym samym poziomie.
Faktury za energię w firmie otrzymujemy z 2 tytułów;
– energia czynna – w 100 % koszt zmienny
– energia dystrybucja – koszty stałe + koszty zmienne
Koszty energii czynnej
Energię czynną firma kupuje od sprzedawców energii zwanych spółkami obrotu. Spółki te kupują energie na giełdzie energii wg. hurtowych cen energii od wytwórców energii-elektrowni. W przypadku Polski giełdą energii jest Towarowa Giełda Energii SA w Warszawie.
Spółka obrotu cenę zakupu na giełdzie powiększa o parapodatki + akcyzę + koszty bilansowania + zysk własny i tak kształtuje się cena energii dla firmy inna dla właściwej grupy taryfowej A,B lub C.
Hurtowa cena energii (ustalona na TGE SA) stanowi od 70 do 85 % kosztów jakie ponosi odbiorca przemysłowy. Tak więc odbiorca przemysłowy prognozując ceny kupowanej przez siebie energii elektrycznej musi analizować co dzieje się z cenami na giełdzie energii. Wszyscy mają świadomość tego jak trudno prognozować jest ceny energii elektrycznej w Polsce w dłuższej perspektywie czasowej.
Ale, żeby samodzielnie prognozować ceny energii elektrycznej nie można wyłącznie bazować na prognozach z „internetu” bez względu jakie autorytety się pod tymi prognozami podpisały. Jako dowód proszę prześledzić jakie były prognozy cen energii w okresie 2015-2020, a jakie były ceny w rzeczywistości. Jakie były prognozy zużycia, a jakie było to zużycie w rzeczywistości.
Aby samodzielnie można było prognozować ceny energii musimy wiedzieć jakie czynniki wpływają lub powinny wpływać na ceny energii w Polsce w latach 2022-2025 czy w dłuższym horyzoncie czasowym.
W normalnych warunkach rynkowych popyt na dany produkt jest bardzo istotnym czynnikiem, a wcale nie jest oczywistym (jak w wielu prognozach – mi. rządowych), że popyt na energie elektryczną w Polsce będzie wzrastał w podobnym tempie jak PKB.
Dane odnośnie zużycia energii elektrycznej i PKB w Polsce podane są poniżej;
2017 r. 2018 r. 2019 r.
Zużycie energii elektrycznej w TWh 168,1 170,9 169,4
Przyrost PKB w % 4,6 % 5,1 % 4,0%
Wnioski są oczywiste gospodarka wzrosła o 13,7 % w latach 2017-2019, a zużycie energii elektrycznej w analogicznym okresie nie wzrosło. Dla autora niniejszego materiału przyczyn jest prosta i oczywista „biznes nie czeka – biznes optymalizuje – biznes ogranicza koszty”. Ostatnie wydarzenia z koronawirusem jeszcze nasiliły te procesy.
Koszty przesyłu
Aby energia elektryczna trafiła z elektrowni do odbiorcy przemysłowego musi zostać przesłana linią elektroenergetyczną wysokiego, średniego i niskiego napięcia. Za przesył średnim i niskim napięciem odpowiada inny podmiot nazywany Operatorem Systemu Dystrybucyjnego – OSD. Tak więc koszty dystrybucji są drugą składową wpływającą na koszty całkowite energii elektrycznej dla odbiorców przemysłowych. W skład kosztów dystrybucji wchodzą następujące pozycje.
Koszty stałe przesyłu – zależne od mocy lub okresu
Koszty zmienne przesyłu – zależne od ilości zużytej energii
W przypadku odbiorców przemysłowych istotnym czynnikiem wpływającym na opłacalność instalacji PV produkujących energię na potrzeby własne są koszty zmienne dystrybucji, które obecnie kształtują się na poziomie od 45 do 70 PLN za 1 MWh dla grupy taryfowej B (są to koszty zmienne zależne od ilości zużytej energii). Zastanawiając się nad ścieżką kosztów zmiennych dystrybucji należy wziąć pod uwagę, to że opłata OZE (w 2021 r. – to 2,2 PLN za 1 MWh), będzie wzrastała z uwagi na system aukcji dla PV czy morskie i lądowe farmy wiatrowe generujące największy wolumen opłaty OZE.
Od 2021 r. weszła opłata mocowa na poziomie 76,2 zł., a po nowelizacji ustawy o rynku mocy w 2021 r. wzrośnie w przyszłości co najmniej o 20-30%.
Z pewnością wzrost kosztów zmiennych dystrybucji w najbliższym czasie prowadzić będzie do zwiększenia rentowności projektów OZE produkujących energię elektryczną na własne potrzeby odbiorców przemysłowych.
Planując inwestycje w energetyce należy cenę naszego produktu tj. energii elektrycznej planować w okresie co najmniej 15-20 lat, co jest bardzo trudne, ale niezbędne abyśmy właściwie określili opłacalność naszej inwestycji.
Analizując możliwe warianty zmian ceny energii oddzielenie musimy analizować ceny hurtowe i ceny za dystrybucję gdyż nie można zakładać tych samych scenariuszy zmian do tych dwóch różnych obszarów rynku energii.
